0541 294 46 05


HASTALIKLAR

Kuvvet Kaybı - Güçsüzlük - Felç

Genel bilgi
 
Beyin ve beyin sapı kaynaklı
 
1-Beyinde yer kaplayan lezyon, beyin tümörü, beyin apsesi,  ya da beyin kanaması gibi beynin bir tarafına oturmuş ve beyni bastıracak kadar yer kaplayan olaylar
 
2-Beynin kol ya da bacağı ya da  yüzü oynatan motor alan dediğimiz kısmın beslenmesini yani dolaşımını bozan inmeler-dolaşım yeniden düzelirse felç geçici olabilir. O zaman TIA=  transient(geçici) iskemik atak adını alır
 
3-Beyni tutan enfeksiyonlar
 
4-Hidrosefali (bacaklarda kuvvetsizlik yapar)
 
Omurilik ya da omurga kaynaklı
 
Dar kanal
Fıtık
Omurlarda kayma
Kırıklar
Omurga içi enfeksiyonlar
Omurga içi tümör yada kitleler, kanamalar
 
Diğer
 
1-Otoimmun hastalıklar MS, ALS vb myelit vb polineuropati ya da mononeuropati gibi
 
2-Allerjik
 
3-Kalçaya yanlış enjeksiyon
 
4-Karın içi basıncı artışını yani zorlanmayı gerektiren olaylar ardından sinirin geçici travma yemesi
 
5-Hipoglisemi yani kan şekerinin düşmüş olması bazen hemipleji yani yarım vücut felci ile beraber olabilir. Kan şekeri verildiğinde düzelir
 
6-Genellikle travma sonrası görülen ve açıklanamayan yarım vücut felcinde carotid arter disseksiyonu (şah damarın yırtılması) düşünmek gerekir.
 
Felç tedavisi sebebe ve hastaya göre çok değişir. Olayın cinsi, yer kaplayan bir lezyon varsa büyüklüğü, konumu, habaset derecesi, hayati merkezlere basıp basmadığı, hastanın yaşı ve sistemik başka rahatsızlıklarının olup olmaması, felcin derecesi ve buna eşlik eden bulguların varlığına göre tedavi planlanır.
 
Güç kaybı yani kısmi felç
 
Bacak felci, düşük ayak
 
Hastalar güç kaybını yani kısmi felç deyimini  genellikle yorumlamakta güçlük çekerler.
 
Hastalar felç lafını sevmezler. Korkarlar, paniklerler. Güç kaybınız var dediğinizde memnuniyetle kabul eder. Ancak o zaman da ameliyatın gerekliliğini anlayamazlar.  Hafif felçler cidden farkedilmeyebilir. Ancak muayenede  anlaşılır. Eğer yürürken diz ya da kalça  boşalıyorsa, ayak bileği sık sık dönüp burkuluyorsa, ayakkabı ağır geliyorsa , ayak yere takılıyorsa ve hasta sık sık düşüyorsa bacakta güç kaybı var demektir. Hemen beyin omurilik ve sinir cerrahına başvurmak gerekir.
 
Bacaktaki kısmi felç ya da güç  kaybı (beyinden gelen damar tıkanmaları ya da kanamaları sonucu inmeler hariç) en çok bel fıtıklarında, daha sonra dar kanalda, bel kaymasında, omurilik tümörlerinde, kaza sonucu omurga kırıklarında, ağır skolyoz ya da kifoz gibi omurga yapı bozukluklarında, ağır kireçlenmelerde, ameliyat sonrası bazı oluşan yapışık dokularda, sinir sıkışmalarında, nöropati gibi sinirin kendi yapısının hastalanmasında, MS gibi bazı nörolojik hastalıklarda, omurilik yada sinir köklerini tutan enfeksiyonlarda,  kalçaya hatalı enjeksiyon yaptıranlarda, nadiren  de total kalça protezlerinde ve travmatik diz eklemi hasarlarında  oluşabilir ve hepsi ayrı ayrı kendi içinde tedavi edilirler.
 
Ayaktaki güç kaybı ayağın yerden yukarı kalkmasını tamamen engelliyorsa buna düşük ayak denir.

 
DÜŞÜK ayak nedenleri
 
1-periferik sinir felçleri -diz ameliyatı vb sonrası zedelenme
 
-derin peroneal sinir: isole düşük ayak ve hafif duyu kaybıyla beraber
 
-yüzeyel peroneal sinir: düşük ayak yok, sadece ayağın dışa  döndürülmesi zayıf, bacak dış yüzünde duyu kaybı
 
-common peroneal sinir:  yukardaki bulguların ikisinin bir arada olması
 
2-L5 radikulopati veya nadiren L4 radikulopati en çok bel fıtığı  veya L4-5 dar kanal, sacrum kanatlarının kırığı, bel kayması, kalça ameliyatı sonrası zedelenmeyle
 
3-lomber plexus hasarı
 
4-lumbosacral plexus nöropatisi
 
5-periferik nöropati charcot marie tooth hastalığı: kuvvet kusuru distalde daha fazladır ve  elleri de tutar
 
6-ALS gibi motor nöron hastalığının başlangıcında
 
7-ağır metal zehirlenmesi
 
8-MSS merkezi sinir sistemi kaynaklı:  ağrısız düşük ayak vardır  parasagittal kortikal lezyonlar. 1.m.n bulguları da vardır
 
9-omurilik hasarı  myelopatiler
 
10-nörojenik olmayan muskuler distrofiler kurşun zehirlenmesianterior kompartment sendromu
 
Kol felci
 
Beyinden kaynaklanan bir sorun yoksa arnold chiari, boyun omurgası kanal içi enfeksiyon, kanama , tümör de ekarte edilmişse genellikle boyun fıtığı, boyun dar kanal, boyun travma sonucu kaymalar sonucu oluşabilir. Kol sinirlerinin tuzaklanma sonucu basıları ya da nöropatik hastalıklar nadir sebeplerdir.
 
Hasta omuzunu kaldıramıyorsa C4 siniri- biraz C5 siniri, ön kolu kendine çekemiyorsa başlıca C6 siniri- biraz C5 siniri, el bileğini geri bükemiyorsa genellikle C6 siniri- biraz C7, el parmaklarını yumruk yapamıyorsa C7-C8 sinirleri, kolunu dirsekten açamıyorsa C7 siniri, baş parmağını küçük parmağa yaklaştıramıyorsa C8,T1  siniri etkilenmiştir
 
MYELOPATİ  omurilik hastalanması
 
1-KONJENİTAL
 
1-Arnold-Chiari malformasyonu=TİP 2...tip 1 olanı genç yetişkinde görünür.
 
2-gergin omurilik sendromu= tethered cord
 
3-syringomyeli
 
4-nöroenterik kist
 
5-mukopolisakkaridozla giden omurilik  basısında
 
6-herediter spastik parapleji
 
2-KAZANILMIŞ
 
1-servikal ya da torakal spinal stenoz (dar kanal)
 
2-travmatik-hematomyeli, spinal epidural kanama, barotravma,vb
 
3-patlamış fıtıklar.   myelopati daha çok torakal fıtıkta, rdikulopati ise       servikal fıtıkda daha fazladır
 
4-kifoz
 
5-kemik iliğinin genişlemesi -kan yapımında kalınlaşması omuriliğe basabilir
 
6-epidural lipomatozis: uzun yıllar steroid tedavisi görende
 
7-PLL kalsifikasyonu
 
8-araknoiditis ossifikans
 
9-omurga paget hastalığı
 
10-idiopatik spinal kord fıtıklaşması-dura aralığından
 
3-NEOPLASTİK
 
A-OMURGA/OMURİLİK TÜMÖRLERİ
 
1-EKSTRADURAL
 
2-İNTRDURAL ELKSTRAMEDULLER
 
3-İNTADURAL İNTRAMEDULLER
 
B-KARSİNOMATÖZ MENENJİTİS
 
C-PARANEOPLASTİK SENDROMLAR
 
4-VASKULER
 
1-HEMATOMA
 
spinal epidural hematom
 
spinal subaraknoid hemoraji
 
spinal subdural hematoma
 
hematomyeli
 
2-SPİNAL KORD İNFARKTI
 
-radikular arterde yaşlı hastada ateroskleroz sonucu tıkanma
 
-cerrahide aort klemplenmesinin uzun sürmesi
 
-oturur pozisyonda cerrahi sırasında hipotansiyon-dar kanal da varsa
 
-aort disseksiyonu
 
-spinal arter embolizasyonu
 
3-SPİNAL KORD DAMARSAL MALFORMASYON
 
4-RADYASYON MYELOPATİ
 
5-iODLU KONTRAST MADDE UYGULAMASINDAN SONRA
 
5-OTOiMMUN
 
postviral- aşı sonrası da olabilir
 
6-DEMYELİZAN
 
1-akut idiopatik transvers myelit ATM:  bacaklarda güçsüzlük,duyu kaybı, idrar kaçırma, filmler normal ancak BOSda protein ve hücre artışı
 
2-multipl sklerozis MS: myelin tabakasını tutar. karın cildi refleksleri daima kayıptır.
 
3-Devic sendromu: nöromyelitis optica. MS varyantıdır.
 
7-METABOLiK /TOKSİK
 
a-subakut kombine sistem hastalığı subakut kombine kolumnal dejenerasyon. B12 vitamin eksikliğine bağlı
 
b-toksinler:lokal anestezikler ender olarak myelopati yapar.
 
8-ENFEKSİYOZ
 
1- spinal epidural abse. vertebral osteomyelit de eşlik eder. genellikle staf enfeksiyonudur.
 
2-vertebral osteomyelitis
 
3-pyojenik diskitis
 
4-AİDS ile alakalı myelopati
 
5-tuberkuloz
 
6-spinal menenjit
 
7-viral:  herpes zoster ya da herpes simplex, sitomegalovirus
 
8-sifilitik tutulum
 
9-parazitik kistler
 
10-JCD  (jacob creutzfeld disease) bazı formları
 
9-PERİFERİK NÖROMUSKULER HASTALIK
 
1-Guıllain Barre sendromu: omurilik basısını taklit edercesine duyular korunurken güç kaybının alttan yukarı tırmanması, refleks kaybı
 
2-Kronik disimmun nöropatiler
 
a-kronik immun demyelinizan polinöropatiler
 
b-multifokal motor nöropati: ALS yi taklit eder ama tedavi olabilir.
 
10-MOTOR NÖRON HASTALIĞI
 
1-Amiyotrofik lateral skleroz ALS: üst ve alt motor nöron tutulumu birarada. bacaklarda hafifce spastisite var. ellerde atrofi ve fasikulasyonlar var. duyu korunmuş.
 
2-primer lateral sklerozis 50 yaşından sonra görülür. ALSden yavaş ilerler